Mirzo Ulug‘bek nomidagi O‘zbekiston Milliy universiteti, 1918-yilda tashkil topganidan buyon mamlakatimiz va xorijiy davlatlar uchun 200 mingga yaqin malakali mutaxassislar tayyorlab bergan. Universitet o‘z faoliyati davomida nafaqat O‘zbekistonda, balki mintaqada va dunyo miqyosida yirik ilmiy markazga aylangan. O‘zbekiston Fanlar akademiyasining tashkil etilishida universitet yetakchi rol o‘ynagan, va 100 nafardan ortiq akademiklar, 2000 dan ziyod fan doktorlari, va 10 000 ga yaqin fan nomzodlari, dotsent va PhD darajasidagi olimlarni yetishtirgan.
Universitet olimlari O‘zbekistonda ilmiy maktablarning shakllanishida muhim rol o‘ynagan. Jumladan, ehtimollar nazariyasi bo‘yicha T.A.Sarimsoqov, differensial tenglamalar bo‘yicha M.S.Salohiddinov, kimyo bo‘yicha O.S.Sodiqov, yadro fizikasi va kosmik nurlar sohasida S.A.Azimov, va optika-akustika sohasida P.Q.Habibullayev kabi mashhur akademiklar ilmiy maktablar yaratgan. Ushbu maktablarning davomchilari orasida Sh.A.Alimov, A.Sa’dullayev, M.M.Musaxanov, T.M.Mo‘minov, va S.Sh.Rashidova kabi olimlar bor.
Universitet bitiruvchilari orasida mashhur shaxslar ko‘p. Nobel mukofoti laureati Yu.A.Izrael, mashhur kimyogar Z.Saidnosirova, shuningdek, taniqli adiblar Erkin Vohidov, Abdulla Oripov, va Ozod Sharafiddinov kabi ijodkorlar bu dargohdan ta’lim olishgan. Universitetning xalqaro miqyosda ham nufuzi yuksalgan. Jumladan, uning bitiruvchilari orasida dunyoning ko‘plab nufuzli ilmiy va ta’lim muassasalarida rahbarlik qilayotgan shaxslar bor, jumladan, Eduard Yakubov (Xolon texnologiyalar instituti prezidenti), Ruslan Mejidov (AQSH Milliy fanlar akademiyasi a’zosi), va Andrey Abramov (London Nevrologiya instituti laboratoriya mudiri).
Universitet o‘z ilmiy maktablari va ilmiy kashfiyotlari bilan tanilgan. 1928-yilda universitet ilmiy xodimi B.P.Grabovskiy tomonidan dunyoda birinchi marta tasvirni elektron uzatish namoyish qilingan bo‘lsa, bu kashfiyot 1971-yilda YUNESKO tomonidan e’tirof etilib, zamonaviy televideniye vatani sifatida O‘zbekiston ko‘rsatib o‘tilgan. Shuningdek, universitetning yadro fizikasi, matematika, kimyo, biologiya va boshqa sohalarda olib borgan tadqiqotlari xalqaro miqyosda e’tirof etilgan.
O‘zbekiston Milliy universiteti xalqaro reytinglarda ham muvaffaqiyat qozongan. 2022-yilda QS by Subject reytingida “Matematika” sohasida dunyoning kuchli 500 talik universitetlari qatoridan joy olib, O‘zbekistondagi eng yuqori o‘rinni egalladi. Shuningdek, “Fizika va astronomiya” sohasida ham yuqori natijalarga erishgan. Universitetning xalqaro hamkorligi kengayib, dunyoning 250 dan ortiq universitet va ilmiy muassasalari bilan aloqalar o‘rnatilgan.
So‘nggi yillarda universitetda bir qator yirik islohotlar amalga oshirildi. O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2019-yil 17-iyundagi qaroriga asosan, universitetda talab yuqori bo‘lgan mutaxassisliklar bo‘yicha yangi fakultetlar ochildi va ta’lim jarayoniga zamonaviy xalqaro standartlar joriy etildi. Xalqaro reytinglarda munosib o‘rin egallash uchun universitetda ilmiy-tadqiqotlar, xalqaro hamkorlik va professor-o‘qituvchilar malakasini oshirishga alohida e’tibor qaratilgan.
2021-2022-o‘quv yilidan boshlab, universitetda kredit-modul tizimi joriy etildi va o‘quv jarayonlari optimallashtirildi. Talabalar turar joylarini raqamlashtirish, onlayn ta’lim platformalarini rivojlantirish va zamonaviy o‘quv jarayonlarini boshqarish tizimlari yo‘lga qo‘yildi. Universitetda xalqaro miqyosda kadrlar tayyorlash va ilm-fan sohasida innovatsiyalarni keng joriy qilish bo‘yicha izchil ishlar olib borilmoqda.
Sport sohasida ham universitet talabalari katta muvaffaqiyatlarga erishib kelmoqda. Olimpiya va Jahon chempionatlari g‘oliblari, jumladan, Ulug‘bek Rashitov, Svetlana Osipova va Azizbek Abdulhabibov universitetda ta’lim olgan.
Umuman olganda, O‘zbekiston Milliy universiteti o‘zining boy ilmiy merosi va zamonaviy taraqqiyoti bilan O‘zbekistonning yetakchi ilmiy-ta’lim markazi bo‘lib qolmoqda. U nafaqat mamlakatimizda, balki xalqaro miqyosda ham o‘zining salohiyatli kadrlarini yetishtirib, ilm-fan rivojiga katta hissa qo‘shib kelmoqda.