Mirzo Ulug`bek nomidagi O`zbekiston Milliy universiteti nafaqat O`zbekistonda, balki Markaziy Osiyoda birinchi va yetakchi oliy ta`lim muassasasi hisoblanadi: 15 ta fakultet, 80 ta kafedra, 16 ta qo‘shma ta’lim dasturi, Bitiruvchilar soni 200 000+

RUS ADABIYOTSHUNOSLIGI KAFEDRASI

Rus adabiyotshunosligi kafedrasi Mirzo Ulug‘bek nomidagi O‘zbekiston Milliy universitetining yetakchi kafedralaridan biri hisoblanadi. 1990-2001 yillar kafedraga professor A. Z. Vulis, dotsent P. P. Filippov, dotsent K. R. Babadjanovalar mudirlik qildilar. 2001 yildan 2011 yilgacha kafedraga filologiya fanlari doktori A. N. Davshan mudirlik qildi. 2011 yildan 2013 yilgacha - kafedra mudiri dotsent A. V. Popov edi. 2013 yildan 2016 yilgacha - O. N. Gibraltarskaya. 2017 yildan hozirgi kunga qadar kafedraga S.E.Komilova rahbarlik qilib kelmoqda.

Komilova S.E. - filologiya fanlari doktori, professor. Zamonaviy oʻzbek va rus adabiyoti boʻyicha mutaxassis. Qiziqish sohasi - qiyosiy adabiyotshunoslik, tarjimashunoslik. O‘zbek hamda rus tillari buyicha bir qator badiiy asarlar  tarjimalari muallifi. Shuningdek, darsliklar, monografiyalar, xorijiy va respublika miqyosidagi maqolalar muallifi, xalqaro anjumanlarning faol ishtirokchisi.        S.E.Komilova rahbarligida qiyosiy adabiyot va zamonaviy adabiyot kafedrasi ilmiy maktabi tashkil etildi. Komilova S.E. – “MDH mamlakatlari adabiyotlari antologiyasi” xalqaro loyihasi ishtirokchisi. “She’riyat” xalqaro mukofoti hakamlar hay’ati a’zosi, Tarjimonlar instituti xalqaro hamjamiyat a’zosi, Xalqaro tarjimonlar maktabi moderatori, “Vinogradov o‘qishlari” yillik xalqaro konferensiyasi hammuallifi, “Yulduzli” jurnali tahririyat hay’ati a’zosi. Sharq” jurnali.

Hozirgi kunda kafedrada ikki nafar filologiya fanlari doktori (S.E.Komilova, O.N.Gibraltar), yetti nafar filologiya fanlari nomzodi (N.M.Mirqurbonov, M.N.Nizamova, D.A.M.Egamberdieva, E.M.Kaminskaya, A.M.Baltabayeva, Qosimova A.B.), toʻqqiz nafar oʻqituvchi (doktorlar) faoliyat koʻrsatmoqda. N.X.Alimova, AV Korzun, A.N.Rotanov, AS Ziganshina , A.Sh.Kurchastova, O.B.Yuldosheva, Z.A.Dobrenkova, N.U.Yuldosheva, P.O.Klebleeva).

Rus adabiyotshunosligi kafedrasi ilmiy tajribani rivojlantirish, to'plash va joriy etishning uzoq tarixiga ega. Bugungi kunda kafedra O‘zbekiston filologiya maktabining ajralmas qismi bo‘lib, uning adabiy an’analarining asosiy qismi O‘zMU (sobiq ToshDU) rus adabiyoti kafedrasi professor-o‘qituvchilari tomonidan asos solingan. Ilmiy-tadqiqot faoliyatining mahsuldorligi ilmiy uzluksizlik dasturi va ilmiy-tadqiqot faoliyati natijalarini respublika oliy o‘quv yurtlarining o‘quv jarayoniga joriy etish dasturining bosqichma-bosqich amalga oshirilishi bilan belgilanadi.

Rus adabiyotshunosligi kafedrasi professor-o'qituvchilarining individual tadqiqot faoliyatiga va ilmiy tajribani uzatishga doimiy qiziqishini ta'kidlash kerak. Bu faoliyat soʻnggi oʻn yilliklarda adabiy jarayonni oʻrganish, qiyosiyshunoslik, germenevtika, tarjimashunoslik muammolari bilan bogʻliq bir qancha ilmiy maktablarning shakllanganligiga xizmat qildi. Ikkinchi yo‘nalish professor-o‘qituvchilik faoliyatining ilmiy-tadqiqot faoliyati natijalarini respublika universitetlarining o‘quv jarayoniga, kengroq aytganda, oliy va o‘rta maxsus ta’lim tizimiga joriy etishdan iborat.

Kafedra ko‘p o‘n yillar davomida respublikada Davlat standartlarini ishlab chiquvchi, professor-o‘qituvchilar ishchi guruh tarkibiga kirgan va o‘quv jarayoniga yangi ilmiy g‘oyalar, tushunchalar va fanlarni joriy etish tashabbuskori bo‘lib kelgan.

Kafedra professor-o‘qituvchilari faol ilmiy-tadqiqot ishlarini olib bormoqdalar va ular bir necha yo‘nalishlarda amalga oshirilmoqda. Kafedraning ilmiy ustuvorliklari kafedraning ilmiy mavzulari, shuningdek, alohida ilmiy mavzular bilan belgilanadi. Kafedra professor-o‘qituvchilari tomonidan har yili xalqaro jurnallarda, Oliy attestatsiya komissiyasining ilmiy jurnallarida, xalqaro va respublika konferensiyalari to‘plamlarida 70 dan ortiq maqolalar chop etiladi.

Individual tadqiqot faoliyati monografiyalarda aks ettirilgan. 2021-yilda kafedra jamoasi tomonidan XX-XXI asrlar boshidagi adabiy jarayonning rivojlanish qonuniyatlari bilan bog‘liq zamonaviy adabiyotshunoslikka oid tushuncha va ishlanmalarni o‘z ichiga olgan xalqaro monografiya chop etildi. Monografik tadqiqot masalasi kafedra uchun tadqiqot faoliyati natijalarini umumlashtirishning an’anaviy shakli hisoblanadi.

Monografiyalarning nashr etilishi respublika adabiy maktabining mavqeini sezilarli darajada mustahkamlaydi, taraqqiyotning hozirgi bosqichidagi ustuvor vazifalarni shakllantiradi. So'nggi o'n yil ichida A.N.ning monografiyalari. Davshan ("XX asr rus adabiyotida Osiyo", "Mixail Prishvin ijodi jahon adabiyoti kontekstida"), S.E. Komilova ("Zamonaviy hikoya: mazmunli vektorlar va hikoya strategiyalari"), O. N. Gibraltar ("Badiiy koordinatalar tizimining o'zgarishi: nasrdan dramaga"), E.M. Kaminskaya (“S. P. Borodinning nasri poetikasi”, “S. P. Borodinning proza ​​poetikasi. Matn. Kontekst. Metatmatn”), D.A. Xatamova (“Adabiyotshunoslik terminlarida identifikatsiya va mukobilik muammolari”), Alimova N.X. (XX asrning oxirgi uchdan bir qismidagi Amerika nasrining poetikasi ").

Ta’kidlash joizki, kafedra faoliyatining ustuvor yo‘nalishlaridan biri hisoblanadi

Каfеdrada o’qitilayotgan fanlar

   Bakalavr

Т/рFanning nomiFanning qisqa tavsifi
1Fol'klorrus folklorining xususiyatlarini tushunish va nazariy va amaliy bilimlarni egalash uchun xizmat qiladi
2Rus adabiyoti buyicha propedevtik kursbakalavr talabasini o‘zga tilli guruhlarda rus tili va adabiyoti o‘qituvchisining kasbiy faoliyatiga amaliy tayyorlash uchun xizmat qiladi
3Adabiyotshunoslikka kirishAdabiy jarayon qonunlarini tushunish va adabiy xodisalarga baho berish uchun zarur bo‘lgan nazariy va adabiy bilimlarni egalash uchun xizmat qiladi
4Ifodali o‘kish praktikumiTalabalarning ifodali o‘qish malakalarini shakllantirish va ularni pedagogik faoliyatga yanada tadbiq yetish  maqsadida matn materialini badiiy taqdim yetishni nazariy va amaliy asoslarini shakllantirish uchun xizmat qiladi
5Rus adabiyoti tarixizamonaviy adabiyotshunoslikning rus adabiyot tarixi sohasidagi yutuqlarini o‘rganish uchun xizmat qiladi
6Jahon adabiyotizamonaviy adabiyotshunoslikning jahon adabiyot tarixi sohasidagi yutuqlarini o‘rganish uchun xizmat qiladi
7O‘zga tilli guruhlarda rus adabiyoti o‘qitish metodikasibakalavr talabasini rus tili va adabiyoti o‘qituvchisining kasbiy faoliyatiga nazariy va amaliy tayyorlash uchun xizmat qiladi
8Adabiyot nazariyasitarixiy-adabiy jarayon qonuniyatlarini idrok yetish uchun zarur bo‘lgan nazariy va adabiy bilimlarni o‘zlashtirish va adabiy hodisalarni to‘g‘ri baholash uchun xizmat qiladi
9Rus adabiyoti germenevtik va aksiologik aspektlaridazamonaviy adabiyotshunoslikning adabiyot tarixini o‘rganish sohasidagi yutuqlarini o‘zlashtirish va muammoni ishlab chiqishda yehtimoliy izlanishlarni prognoz qilish uchun xizmat qiladi
10Badiiy matni adabiy taxlilitalabalar tomonidan adabiy matnni adabiy tahlil qilish tamoyillari va metodlarini ko‘rib chiqish va o‘zlashtirish uchun xizmat qiladi
11O‘zbek adabiyoti jahon kontekstidao‘zbek adabiyoti jahon kontekstidagi yutuqlarini o‘rganish uchun xizmat qiladi
12Adabiyot nazariyasi va adabiy tanqid tarixitarixiy-adabiy jarayon qonuniyatlarini idrok yetish uchun zarur bo‘lgan nazariy va adabiy bilimlarni o‘zlashtirish va adabiy hodisalarni to‘g‘ri baholash uchun xizmat qiladi
13Rus adabiyoti o‘qitish metodikasibakalavr talabasini rus tili va adabiyoti o‘qituvchisining kasbiy faoliyatiga nazariy va amaliy tayyorlash uchun xizmat qiladi

Kafedrada o‘qitilayotgan fanlar

Magistratura

Т/рFanning nomiFanning qisqa tavsifi
 Rus adabiyoti poetikasi va muammolariPoetika va problematika sohasi magistrantlarining adabiy jarayon qonuniyatlari darajasida samarali rivojlanishi uchun nazariy asos shakllantirishga xizmat qiladi.
 Zamonaviy adabiy jarayon nazariyasi va amaliyotirus adabiyoti magistrlarni zamonaviy adabiyotshunoslikning muhim yo‘nalishlaridan biri sifatida zamonaviy rus adabiyoti tarixi bilan tanishtirish, so‘nggi davrlar rus adabiyotining genezisi, asosiy tendensiyalari va g‘oyaviy-badiiy o‘ziga xosligi haqida bilimlarni shakllantirish uchun ishlatiladi.
 Adabiyotshunoslik tarixiAdabiyotshunoslik tarixi magistrantlarning rus adabiyoti fanining paydo bo‘lishi, akademik adabiyotshunoslikning shakllanishi va shakllanishi, XX asrda adabiy tafakkur taraqqiyotining o‘ziga xos xususiyatlari haqidagi fikrlarini shakllantirishga xizmat qiladi.

Tadqiqotchilar va ilmiy ishlar to‘g‘risida

  Tadqiqotchi professor-o‘qituvchining F.I.ShIlmiy darajasi, unvoni  Dissertatsiya ishi mavzusi
1Kamilova Saodat Ergashevnaf.f.d.,professorXX asr oxiri-XXI asr boshlarida rus va o‘zbek adabiyotida hikoya janri poetikasining rivojlanishi (2016)
2Gibraltarskaya O.N.f.f.d., provesor v.b.M. A. Bulgakov, A. P. Platonov, B. L. Pasternakning zamonaviy rus tilidagi adabiyotida badiiy tizimlarining namoyishi (2020)
3Mirkurbanov Nasirulla Mirsultanovichf.f.n., provesorOybekning tarixiy va inqilobiy romanlarining badiiy-estetik xususiyatlari (1973)
4Nizamova Munira Nizamovnaf.f.n., dosentTomosning  Sevgi tovusi romanlari (1979)
5Xatamova Dil'fuza Abduvaxabovnaf.f.n., dosentAdabiyotshunoslik terminologiyasida yekvivalentlik va identifikasiya muammolari (ruscha va O‘zbekcha terminlar misolida) (2010)
6Egamberdieva Guzal' Madiyarovnaf.f.n., dosentXorazm dostonlarining yertak tipidagi poetikasi (2006)
7Kaminskaya Ye.M.f.f.n., dosent v.b.Andrey Platonov tomonidan hikoyaning tuzilishi (2008)
8Kasimova Adiba Begalievnaf.f.n., katta o’qituvchiPelevinning "Chapaev va bo‘shliq" romanida buddaviy-falsafiy motivlar (2015)
9Baltabaeva Aziza Manabovnaf.f.n., katta o’qituvchiO‘zbek rus tilidagi adabiyotida roman janrining rivojlanishi (2020)
Tasdiqlangan dissertasiya mavzulari
10Alimova N.X.katta o’qituvchiXX asrning oxirgi uchdan Amerika qisqa hikoya poetikasi (bayonnoma . 3, 2018)
11Korzun A.V.katta o‘qituvchiAleksandr Kahnning poetikasi (2-10/21 bayonnoma)
12Rotanov A.N.o‘qituvchiZamonaviy rus nasrida grafik romanning namoyishi (2, 2021 bayonnoma)
13Kurchastova A.Sh.o‘qituvchiZamonaviy Nasr badiiy vaqt va makon (bayonnoma. 3 15.09.21)
14Yuldasheva O.B.o‘qituvchiMarkaziy Osiyo rus tilidagi adabiyotida Sharq tasviri          ( 2, 2021)
15Ziganshina A.S.o‘qituvchiSukhbat Aflatunining tushuntirish strategiyasi (11 bayonnoma 20.01.21)
16.Yuldasheva N.U.o‘qituvchiIldar Abuzyarovning zamonaviy rus adabiyoti kontekstidagi ijodiy ishi (21 ning 23.06.21 bayonnoma)
17Dobren'kova Z.A.o‘qituvchiLev Tolstoyning kech hikoyalarida "solihlik" ramkasining lingvokognitiv tomoni
Magistrlik dissertasiyalari mavzulari
18Sultanova N.R.o‘qituvchiA. P. Chexov dramasida "oila" tushunchasi (2021)
19.Maxkamova R.M.o‘qituvchiShekspir va I. S. Turgenev asarlarining intertekstual aloqalari (2021)
20.Klebleeva P.o‘qituvchiD. N. Mamin-Sibiryak ishida qonuniylik va qonunsizlikka qarshi qonunsizlik (2014)

Maxalliy va xorijiy xamkorlar xaqida ma'lumot

трXorijiy universitet nomiShartnoma yoki memorandum imzolangan sanaUniversitet bilan aloqa olib boradigan mas'ul shaxsning ismi sharifi va tel raqamiShartnoma muddati
1A.S. Pushkin nomidagi rus tili davlat universiteti2019 yil 27 аvgustТуйчиев С.Б. (0 371) 20300472019 yil
2Yaroslav davlat pedagogika universiteti2019 yil 12 fevralКамилова С.Э.2022 yil

Kafedra tarkibi

Фамилия исми шарифиЭлектрон почта
1.Kamilova Saodat Ergashevnaksaodate@mail.ru
2.Gibraltarskaya Oksana Nikolaevnaogibraltarskaya@mail.ru
3.Mirkurbanov Nasirullo Mirsultanovichsadmir@yandex.ru
4.Egamberdieva Guzal Madiyarovnaguzal.egamberdieva.76@mail.ru
5.Nizamova Munira Nizamovna 
6.Xatamova Dilfuza Abduvaxabovnasevaravinograd@mail.ru
7.Kaminskaya Yelena Mixaylovnakaminskaya- nuuz@mail. ru
8.Kasimova Adiba Begalievnabest.adiba@mail.ru
9.Alimova Nargiza Xamidullaevnanargiz_alimova@bk.ru
10.Baltabaeva Aziza Mannabovnaeje_kurilovi4@mail.ru
11.Yuldasheva  Nilufar Ubaydullaevna 
12.Korzun Aleksandr ValentinovichKorzun2007@bk.ru
13.Kurchastova Anna  ShavkatovnaAnetta396@mail.ru
14.Ziganshina Alina Sergeevnaa.ziganshina@nuu.uz
15.Yuldasheva Oxida Baxtiyarovnaodiljon12@bk.ru
16.Rotanov Aleksey NikolaevichAlexey.rotanov@gmail.com
17.Dobren'kova Zinaida Aleksandrovnadobrdobr88@gmail.com
18.Sultonova Nodira  Russtambekovnanadishaxonim@gmail.com
19.Batirova Rano Maxkamovnaranoshechka83@mail.ru
20.Klebleeva Polina Olegovnapolina.klebleeva@mail.ru

 To’garaklar

1. “Adabiy Zal" onlayn tarzda to‘garak  raxbari  Yuldasheva Nilufar Ubaydullaevna  o‘qituvchi

2. "Ilmiy tadqiqot asoslari" onlayn tarzda to‘garak  rahbari Kaminskaya Yelena Mixaylovna  dosent v.b.