FAKULTETLARARO RUS TILI KAFEDRASI
Isakova Ravshana Karimjanovna - Kafedra mudiri
100174 Toshkent shahar Olmazor tumani, Universitet ko’chasi 4-uy
Chorshanba-Juma, 15:00 – 17:00
e-mail: i.ravshana@nuu.uz
Hozirda kafedraga Isakova Ravshana Karimjanovna rahbarlik qilmoqda. Kafedrada 3 nafar dotsent, 11 nafar katta o‘qituvchi, 7 nafar o‘qituvchi faoliyat olib bormoqda. Fakultetlararo kafedraning o‘ziga xos xususiyatlarini hisobga olgan holda Isakova R.K. rus tilini o‘zbek talabalarga o‘qitish jarayoniga innovatsion va axborot-kompyuter texnologiyalarini joriy etish bo‘yicha keng ko‘lamli ilmiy-uslubiy ishlarni olib boradi.Uning 90 ga yaqin asari nashr etilgan, shulardan: darsliklar, oʻquv qoʻllanmalar, oʻquv-uslubiy majmualar, maqolalar, tezislar. Ilmiy seminarlar, mahorat darslari, anjumanlarda doimo faol ishtirok etadi. U Rossiya Federatsiyasining xalqaro forumlarida O’zbekiston rus tili fani vakili sifatida bir necha bor qatnashgan.
"Rus tili (mustaqil ta’lim uchun)" multimediali birinchi elektron darslik (2019), "Rus tili (professional nutq)" (2021) darsliklari muallifi, "Rus tili darsligi. Mutaxassislik tili (Geologiya va geografik axborot tizimlari fakulteti talabalari uchun) (2021)", "MDH mamlakatlari uchun rus tili" darsligi hammuallifi (2010), “O‘zbekistondagi muqaddas joylar va ziyoratgohlar” katalogi (2019) hammuallifi, “Innovatsion texnologiyalardan foydalangan holda rus tili (1-qism)” yangi avlod darsligi hammuallifi va muharriri (2019), (2020), koʻplab oʻquv qoʻllanmalar muallifi. Xalqaro Master-klass sertifikatlariga ega. O‘zbekiston Respublikasi Ta’lim va fan vazirligi huzuridagi RXO Kengashi a’zosi. Eng dolzarb mavzular bo‘yicha ilmiy grantlar ishtirokchisi: “Universitet ilm-fanining Respublika innovatsion tizimiga integratsiya qilish mexanizmini ishlab chiqish” (2018); tarixiy obidalarni ommalashtirish uchun innovatsion imkoniyatlar katalogi” (2019); “Milliy matematika” interaktiv onlayn platformasini yaratish (2020)”. O‘tgan yillarda (2017,2019,2020) respublika oliy o‘quv yurtlari tomonidan qo‘llab-quvvatlanadigan “Rus tili” (bakalavriatning barcha yo‘nalishlari uchun) na’munaviy dasturi muallifi. Doimiy ravishda ilmiy-uslubiy darajani oshirish ustida ish olib borilmoqda (oxirgi 5 yil ichida 30 dan ortiq sertifikatlar). Intellektual mahsulot uchun 4 ta mualliflik guvohnomasiga ega. “2021-yilning eng yaxshi ilmiy maqolasi” tanlovi g‘olibi – 1-o‘rin (Penza, RF), 2021-yil oktabr oyida O‘zbekiston Mustaqilligining 30 yilligiga bag‘ishlangan tanlov g‘olibi, “Eng yaxshi elektron resurs” nominatsiyasida 1-o‘rindan joy olgan (NUUz). Uning rahbarligida Rossiya va boshqa MDH davlatlarining universitetlari (MSU, SPGU, KFU, BDU, OGPU, TDU, PDU va boshqalar) bilan yaqin xalqaro aloqalar oʻrnatilgan. Lomonosov nomidagi Moskva davlat universiteti FZF talabalari bilan RFL boʻyicha amaliy mashgʻulotlar oʻtkazdi. NUUz. Kafedra o'qituvchilari O'rta Osiyo mintaqasi talabalari uchun rus tilii chet tili sifatida bo'yicha amaliy mashg'ulotlar olib boradilar.
KAFEDRA TARIXI
Fakultetlararo rus tili kafedrasi boy tarixga ega. U 1951-yilda tashkil topgan boʻlib, atoqli olim-metodist, pedagogika fanlari doktori, Oʻzbekiston Pedagogika fanlari akademiyasi akademigi Otaqoʻzi Azizovich Azizov nomi bilan bogʻliq. O. A. Azizov- kafedraning birinchi mudiri. Respublikamizda tilshunoslik fanining rivojlanishi uning nomi bilan uzviy bog‘liq. Olim nafaqat mamlakatimizda, balki uning chegaralaridan tashqarida ham mashhur. Ikki yuzdan ortiq tadqiqotlar: darsliklar, lug'atlar, uslubiy qo'llanmalar, monografiyalar muallifi. U xalqlar va xalqlarni tilshunoslik tushunchasi asosida yaqinlashtirishga katta hissa qo‘shgan va qo‘shayotgan butun shogirdlar, hozirda ko‘zga ko‘ringan olimlarni tayyorladi.
U yaratgan milliy maktablarda rus tilini o‘qitish tizimi tufayli minglab yigit-qizlar millatlararo muloqot tilini puxta egallab, rus va jahon madaniyati xazinalari bilan yaqindan tanishdilar.
O‘tgan yillar davomida kafedraga: prof. Amirov G.S., professor Zinin S.I., professor Nechaeva A.I., dotsent Sadullaev D.S., Bashatova N.A., Gurtueva E.M.
2007-yildan boshlab R.K.Isakova rahbarligida fakultetlararo rus tili kafedrasi faoliyat yuritib kelmoqda. va o‘zining tarbiyaviy missiyasini munosib ado etadi.
Ularning hayoti va ijodiy faoliyatining ko‘p yillari o‘z ijodiga xizmat qilishga prof. Amirov G.S., prof. Zinin S.I., prof. A.I.Nechaeva, dots. Bashatova N.A., dots. Sa’dullaev D.S., dotsent Kamildjanova L.A., dotsent Panina I.M., dotsent Zaxarov, dotsent Xaldarova S.M., katta o'qituvchilar Nagornova Yu.S., Korovina KD, Guralskaya I.M., Fayzieva M.N., Ganieva S.A., Davydenko L.I., Ostankova I.F., Grishanova N.N. va boshqalar. O‘zbekiston Respublikasi mustaqillikka erishgan 90-yillarda fakultetlararo rus tili kafedrasida: Bashatova N.A., Isoqova R.K., Tursunova I.M., Raximova A.I., Kalinina O.N., Ten S.K., Begmatova N.A., Otajonova F.Sh. , Yadgarova G.I., Shakarova F.D.Talabalarning intellektual va ma’naviy boy shaxsini shakllantirish.
FAKULTETLARARO RUS TILI KAFEDRASI
Kadrlar tayyorlash bo'yicha fakultetlararo rus tili kafedrasi faoliyati barcha fakultetlarda ta'lim (intellektual qobiliyatlarini, fundamental va amaliy bilim va ko'nikmalarni rivojlantirish), tarbiyaviy (yuqori ma'naviyatli shaxsni shakllantirish) birligi asosida amalga oshiriladi va tadqiqot (ilmiy kompetensiyalarni shakllantirish) jarayonlari.
Rus tilini o'qitish, o'quv rejasiga muvofiq, bakalavriatning barcha yo'nalishlari bo'yicha birinchi kurs talabalari bilan amalga oshiriladi. Yildan yilga kafedra professor-o‘qituvchilarining fakultetlarning yetakchi kafedralari bilan fanlararo aloqalari mustahkamlanib, talabalarga o‘z mutaxassisligi bo‘yicha tilni puxta egallash imkonini bermoqda.
Fakultetlararo rus tili kafedrasi jamoasi davlatimiz tomonidan qo‘llab-quvvatlanayotganini har qadamda his etmoqda, rahbariyat Prezidentimiz oldimizga qo‘ygan vazifalarni hayotga tatbiq etish uchun barcha imkoniyatlarni ishga solmoqda.
Bugun har birimiz ulug‘ maqsadning mazmun-mohiyatini teran anglab, ana shunday ezgu niyatli, yuksak malakali mutaxassislar tayyorlashning ahamiyatini anglab, o‘z faoliyatimizda til o‘qituvchisining yuksak taqdirini oqlashga harakat qilmoqdamiz.
Biz ayniqsa XXI asr – axborot yangi texnologiyalarning jadal rivojlanishi asrida kasbimizga bo‘lgan talabni his qilyapmiz.
Vaziyat modellari darajasida lingvistik taxmin, sintaktik konstruktsiyalarni tahlil qilish, analogiya bo'yicha xalqaro lug'at va matn tuzishni tan olish, muloqot jarayonida o'z-o'zidan javob berish ko'nikmalarini rivojlantirish, turli vaziyatlarda haqiqiy muloqotga psixologik tayyorlikni shakllantirish - bunda vazifamizni ko‘ramiz. Bu bizning bo'limimizning rivojlanish strategiyasini belgilaydi.
Kafedra ishi fanning ma’naviy-ma’rifiy salohiyatidan foydalanish tamoyiliga asoslanadi: talabalarni sinfdan tashqari ishlarga ijodiy jamoaviy shaklda jalb qilish, rus drama teatrlari, ko‘rgazmalar, muzeylarga tashrif buyurish; buyuk rus va o‘zbek shoir, yozuvchilariga bag‘ishlangan kitobxonlik anjumanlarida, fan-madaniyat va san’at namoyandalari bilan ijodiy uchrashuvlarda ishtirok etish. Kafedrada iqtidorli talabalar uchun maxsus kurslar mavjud: “Kompyuter tilshunosligi va mashina tarjimasi” (matematika fakulteti talabalari uchun); “Notiqlik” (xorijiy va o‘zbek filologiyasi fakulteti talabalari uchun); “Ommaviy axborot vositalari va internet tili” (Jurnalistika fakulteti), “Xalqaro biznes odobi va protokoli” (Iqtisodiyot va ijtimoiy fanlar fakulteti). Bularning barchasi o‘quvchilarda milliy o‘zlikni anglash, vatanparvarlik, fuqarolik ongini, o‘rganilayotgan til mamlakati madaniyati va an’analariga hurmat ruhida tarbiyalash va tarbiyalashga qaratilgan.
Anʼanaga koʻra, OʻzMUning barcha fakultetlarida rus tili bayramlari oʻtkazilib, unda talabalar oʻzlarining individualligi va ijodkorligini yaqqol namoyon etadilar.
Talabalarni harbiy-vatanparvarlik ruhida tarbiyalash ishlariga katta ahamiyat beriladi. Kafedra tomonidan O‘zbekiston Respublikasi Milliy gvardiyasi Harbiy-texnika instituti bilan hamkorlikda ilmiy-amaliy anjumanlar o‘tkazish an’anaga aylangan.
KAFEDRA TARKIBI
| 1 | Isakova Ravshana Karimjanovna | Kafedra mudiri, dotsent | Е-mail: i.ravshana@nuu.uz |
| 2 | Axmedova Muqaddas Xadimetovna | p.f.n. dotsent | Е-mail: axmedova@ gmail.com |
| 3 | Proxorova Lyudmila Lvovna | p.f.n. dotsent | Е-mail: lutiklp@rambler.ru |
| 4 | Tursunova Inobat Mirkomilovna | Katta o‘qituvchi | E-mail: tinobat1955@gmail.com |
| 5 | Rahimova Alla Innokentyevna | Katta o‘qituvchi | E-mail: markovaalla@gmail.com |
| 6 | Ten Svetlana Konstantinovna | Katta o‘qituvchi | E-mail: svetlanaten1960@gmail.com |
| 7 | Kalinina Olga Nikolaevna | Katta o‘qituvchi | E-mail: helencosmo@gmail. Ru |
| 8 | Shakarova Feruza Dolievna | Katta o‘qituvchi | E-mail: feruza.shakarova@mail.ru |
| 9 | Yadgarova Guzal Isanboevna | Katta o‘qituvchi | E-mail: yadgarova.guzal@gmail.com |
| 10 | Otajanova Firuza Shavkatovna | Katta o‘qituvchi | E-mail: fotazhonova@mail.ru |
| 11. | Begmatova Navruza Hamidovna | Katta o‘qituvchi | E-mail: navruza@mail.ru |
| 12 | Yuldasheva Farogat Turaqulovna | Katta o‘qituvchi | E-mail: yuldashevafarogat@mail.ru |
| 13 | Haitboeva Naima Xabibullaevna | Katta o‘qituvchi | E-mail: naima.khaitbaeva@mail.ru |
| 14 | Xosilova Farida Rustamovna | Katta o‘qituvchi | E-mail:farida_salimova@list.ru |
| 15 | Xashimova Feruza Uralovna | o‘qituvchi | E-mail:feruza110270@gmail.com |
| 16 | Abdusalamova Fotima Abdugafurovna | o‘qituvchi | Е-mail:f.absdusalamova@nuu.uz |
| 17 | Bazarova Shohida Ashirqulovna | o‘qituvchi | Е-mail:sh.bazarova@nuu.uz |
| 18 | Mirahmedova Iroda Anvarovna | o‘qituvchi | Е-mail:i.miraxmedova@nuu.uz |
| 19 | Hasanova Parizod Rafikovna | o‘qituvchi | Е-mail:p.hasanova@nuu.uz |
| 20 | Axmedjanova Olga Sergeevna | o‘qituvchi | Е-mail:ahmedjanova.olga@mail.ru |
| 21 | Mirzarakhimova Komola Abdulazizovna | o‘qituvchi | Kamola@gmail.com |
KAFEDRA ILMIY- TADQIQOT ISHLARI
Bugungi kunda kafedra tarkibiga katta tajribaga ega professor-o‘qituvchilar bilan bir qatorda magistraturani tugatgandan so‘ng mehnat faoliyatini boshlagan yosh o‘qituvchi-stajyorlar ham kiradi. Chet tili auditoriyasida rus tilini o'qitish metodikasi sohasida ilmiy tadqiqotlar olib borilmoqda.
Kafedrada an’analarni davom ettirgan holda “Zamonaviy sharoitlarda rus tilini chet tili sifatida o‘qitishning lingvodidaktik asoslari”, “O‘zbek tilida o‘qitiladigan guruhlarda rus tilini o‘qitishda innovatsion va kompyuter texnologiyalarini joriy etish” ilmiy mavzulari takomillashmoqda.
Kafedrada ilmiy-tadqiqot ishlari muvaffaqiyatli olib borilmoqda. Hozirgi kunga qadar dissertatsiya tadqiqot mavzulari kafedra katta o‘qituvchilari: Shakarova F.D., Xaitboyeva N.X., Xosilova F.R., Yuldasheva F.T. tomonidan tasdiqlangan.
Erkin tadqiqodchi Haitboyeva N.X. XX asrda Oʻzbekiston tarjimonlik maktabining evolyutsiyasi (oʻzbek nasrining rus tiliga tarjimalari misolida) mavzusi tasdiqlandi. lmiy rahbar prof. Kamilova S. E.( OʻzMU)
Erkin tadqiqodchi Shakarova F.D. “Loyihalar metodi shaxsga yoʻnaltirilgan yondashuv texnologiyasi sifatida” mavzusida muvaffaqiyatli ishlamoqda. lmiy rahbar – p.f.n,.dots. Ahmedova M.X. (OʻzMU).
Erkin tadqiqodchi Yuldasheva F.T. “Oliy ta’lim muassasalari talabalarida grammatik kompetensiyalarni rivojlantirishning pedagogik mexanizmlari” mavzusida ish boshladi. lmiy rahbar – pedagogika fanlari doktori, prof. Abdullaeva B.S. (Nizomiy nomidagi TDPU).
Mustaqil tadqiqodchi Xosilova F.R. “Talaba-filologlarning AKT orqali kasbiy nutqini rivojlantirish” mavzusi bilan shug‘ullanadi. lmiy rahbar – p.f.n., dots. Axmedova M.X. ( OʻzMU)
KAFEDRANING XALQARO ALOQALARI
Yaqin va uzoq xorijiy mamlakatlar universitetlari bilan ilmiy aloqalar mustahkamlanmoqda: M.V. nomidagi Moskva davlat universiteti. Lomonosov (Moskva), Sankt-Peterburg davlat universiteti, Nevskiy nomidagi til va madaniyat instituti (Sankt-Peterburg), Pekin davlat universiteti (Xitoy), RUDN (Moskva), GIRNP (Moskva), O‘sh pedagogika universiteti (Qirg‘iziston), Boshqirdiston davlati bilan. Universitet (Bashqirdiston), KazGU, K (P) FU (Qozon, RF), I. nomidagi Moskva davlat energetika instituti. JAHON. Saxarov BDUda va boshqalar.
Moskva va Sankt-Peterburg universitetlari bilan birgalikda rus va oʻzbek tillari bayramlari anʼanaviy tarzda oʻtkazilib, unda yaqin va uzoq xorijdagi rus olimlari, turkolog olimlari ishtirok etadilar.
Kafedra uzoq yillar davomida fan va madaniyat markazida ilmiy-amaliy seminar va vebinarlarda, o‘quv adabiyotlari yangiliklari ko‘rgazmalarida, Rossiya Federatsiyasi fan va madaniyat arboblari bilan uchrashuvlarda qatnashib kelmoqda, kafedra professor-o‘qituvchilari o‘z malakalarini oshirib kelmoqdalar. O'zbekiston Respublikasida "Rossotrudnichestvo"; Toshkent shahridagi RCCda.
KAFEDRA XABARLARI
“Zamonaviy etnom dunyosi. Yangi ufqlar” (Rossiya-O‘zbekiston).
2021-yil 25-noyabr kuni Mirzo Ulug‘bek O‘zMUda fakultetlararo rus tili kafedrasi o‘qituvchilari etnomadaniy marafon ekspeditsiyasi ishtirokchilari bilan davra suhbati bo‘lib o‘tdi. Zamonaviy etnomir. Yangi ufqlar” (Rossiya-O‘zbekiston). Uchrashuv iliq va do‘stona ruhda o‘tdi.
Delegatsiya tarkibiga quyidagilar kiradi: I. V. Pantyushov - loyiha menejeri, Rossiya geografiya jamiyati Penza viloyati bo'limi raisi, Ilyina O.M. - Penza mintaqaviy ilmiy va texnologik rivojlanish jamg'armasi direktori, Tkachev O. G. - Penza davlat universiteti, ommaviy axborot vositalari kengashi raisi, jurnalist, A. V. Kurnosov, E. V. Piskunova - tadqiqotchilar, Andreeva N. A., Generalov V. P. - Indie folklor guruhi "Marivanna", Stailskaya T. N. va Stailsky S. S. - "Ikki qanot" etno-ansambli vakili.
Mehmonlarni O‘zMU Xalqaro aloqalar bo‘yicha prorektori prof.Shirinova R.X., XFF dekani Juraeva I.A. Uchrashuv moderatori Isakova R.K. Ishtirokchilar: rus tili kafedrasining o‘qituvchilari, rus filologiya bo’limining magistrlari va O‘zMU geografiya fakulteti magistrlari.
Davra suhbati hamkasblar o‘zlarining to‘plangan tajribalari, yangi fikrlari, xalqaro aloqalarni mustahkamlashga qaratilgan g‘oyalari, O‘zMU rus tili kafedrasi va Penza davlat universitetining RFL kafedrasi o‘rtasida samarali hamkorlik qilish uchun maydonga aylandi.
Rus tilini va rus madaniyatini qo‘llab-quvvatlash, rivojlantirish va targ‘ib qilish maqsadida universitetning rossiyalik mutaxassislari va ekspeditsiya vakillari – “Zamonaviy etnomir. Yangi ufqlar".
Uchrashuv davomida ishtirokchilar esdalik sovg‘alari bilan almashdilar, hatto dilga yaqin ruscha qo‘shiqlar kuylashdi.
“Rus tili rus-o‘zbek muloqotini rivojlantirish omili sifatida” xalqaro davra suhbati
2021-yilning 29-noyabr kuni O‘zbekiston Milliy universiteti, Tomsk davlat universiteti va Sibir-Yevrosiyo ekspertlar klubi bilan hamkorlikda “Rus tili rus-o‘zbek muloqotini rivojlantirish omili sifatida” mavzusida xalqaro davra suhbati bo‘lib o‘tdi. Tadbir ommaviy axborot vositalarida yoritildi.
Tadbirda O‘zbekiston davlat jahon tillari universiteti, Nizomiy nomidagi Toshkent davlat pedagogika universiteti, Jahon iqtisodiyoti va diplomatiya universiteti, Toshkent irrigatsiya va qishloq xo‘jaligini mexanizatsiyalash muhandislari instituti, Chirchiq davlat pedagogika institutidan vakillar ishtirok etdi. Davra suhbatida tomonlar bir qator muhim masalalarni muhokama qildilar. Tomsk davlat universiteti filologiya fakulteti dekani S.M.Yun, Tomsk davlat universiteti dotsenti D.A.Olitskaya Rossiyada rus tilini o‘qitishning bugungi holati haqida gapirdi, rus tilini chet tili sifatida o‘qitishning innovatsion usullari bilan o‘rtoqlashdi. Tomonlar hamkorlikning yangi istiqbollari yuzasidan fikr almashdilar. O‘zbekistonda rus tilini o‘qitishning ahvoli, yangi qo‘shma darsliklar va multimedia qo‘llanmalar yaratish imkoniyatlari kabi masalalar muhokama qilindi.
MALAKA OSHIRISH
So‘nggi yillarda kafedra professor-o‘qituvchilari tomonidan 100 dan ortiq ilmiy maqolalar, jumladan: SCOPUS va VEB OF SINE ma’lumotlar bazalari jurnallarida, turli xorijiy nashrlarda, shuningdek, xalqaro anjumanlar to‘plamlarida maqolalar chop etilgan.
Kafedra professor-o‘qituvchilari respublika va xalqaro ilmiy seminarlar, vebinarlar, hamkasblari, Rossiya Federatsiyasi va xorijdagi yetakchi tilshunos olimlar ishtirokidagi videokonferensiyalarda qatnashib, o‘z kasbiy saviyasini oshirish ustida doimiy ish olib bormoqdalar.
Innovatsiyalar sohasidagi hamkorlik rus tili fakultetlararo kafedrasi faoliyatining eng muhim elementlaridan biridir. Kafedra doimiy ravishda talabalar bilan birgalikda “Yaxshilik qil” xayriya aksiyalarini o‘tkazib turadi: tabiiy ofatlardan jabrlanganlarga insonparvarlik yordami, “Sen va men Sardoba”, Imkoniyati cheklangan bolalar uchun 100-sonli pansionat, Mehribonlik uylari va urush uylariga tashrif buyurish, mehnat faxriylari va boshqalar... Bularning barchasi o‘quvchilarimizda insoniylik, o‘zgalarga mehr-oqibat, mehr-oqibat va yuksak ma’naviyatni tarbiyalaydi.